Fizahan-teny

Ohabolana : kamboty

Ohabolana 1Akohon-kamboty hitsahin’ ny omby mifahy : samy be amy ny azy. [2.653 #57]
Akohon-kamboty hitsahin' ny omby mifahy : samy be amin' ny azy. [2.415 #1019]
Akohon-kamboty hitsahin' omby mifahy, ka samy be amin' ny azy. [2.165 #1909]
Akohon-kamboty nohitsahin' omby mifahy, ka samy be amin' ny azy. [2.558]
Dikanteny frantsayLe poulet d' un orphelin piétiné par un bœuf à l' engrais: les deux (animaux) sont une grande chose pour leurs propriétaires respectifs. [2.165]
Poulet appartenant à un orphelin et qui est écrasé par un boeuf à l' engrais : chacun veut faire respecter son bien. [2.415]
Fanazavana frantsayChacun, le petit comme le grand, tient à ce qui lui appartient. [2.415 #1019]

Ohabolana 2Kamboty be kibo : ny harena lany, ny kibo tsy misy mpananatra. [2.415 #1021]
Kamboty be kibo : ny haren-dany, ny kibo tsy misy mpananatra. [2.558 #1593]
Toy ny kamboty be kibo: ny haren-dany, ary ny kibo tsy misy mpananatra. [2.165 #1904]
Dikanteny frantsayComme un orphelin glouton: il a tout mangé et il n' a personne pour lui conseiller la modération. [2.165]
Orphelin gourmand : ses biens sont épuisés et il n' y a personne pour le modérer. [2.415 #1021]

Ohabolana 3Kamboty be sitrapo, ka lany hatramin' ny taninketsa vao miondri-doha. [2.558]
Kamboty be sitrapo, ka lany mbamin' ny tanin-ketsa ka "Inona indray no hataoko?". [2.165]
Kamboty be sitrapo, ka lany mbamin' ny taninketsa, ka inona indray re no hataoko? [2.415 #1023]
Kamboty manan-tiana: lany mbamy ny tanin-ketsa. [2.653 #1223]
Kamboty manan-tiana : lany mbamin' ny taninketsa. [2.558]
Dikanteny frantsayOrphelin qui suit ses caprices et vend sa dernière rizière, il dit ensuite : et maintenant que vais-je faire? [2.415 #1023]
Un orphelin qui fait tout ce qu' il veut et vend jusqu' à la rizière servant de pépinière; il dit ensuite: "Et maintenant que vais-je devenir?". [2.165]

Ohabolana 4Kamboty be sotro ka manampatra ny fahoriana. [2.558 #1595]
Kamboty be sotro : manampatra ny fahoriana. [2.415 #1022, 2.653 #1222]
Kamboty be sotro, manampatra ny fahoriany. [2.165 #1903]
Dikanteny frantsayOrphelin qui se sert d' une grande cuiller : il ne fait qu' augmenter son malheur. [2.415 #1022]
Un orphelin avec une grande cuiller: il profite de son malheur. [2.165]
Fanazavana frantsayParce qu' il mange tant qu' il peut. [2.165]
Se disait des prodigues. [2.415 #1022]

Ohabolana 5Kamboty manao vary amin-tsakay : ny any ny tena ihany no androtsahan-dranomaso. [2.653]
Kamboty manao vary amin-tsakay : ny an' ny tena ihany no androtsahan-dranomaso. [2.415 #1025, 2.558 #1599]
Dikanteny frantsayOrphelin qui prépare du riz avec du piment : c' est pour lui qu' il verse des larmes. [2.415 #1025]
Fanazavana frantsayParoles de compassion pour les orphelins : le piment fait pleurer ; sens général : s'attirer soi-même des difficultés. [2.415 #1025]

Ohabolana 6Kambotim-bola aman-karena. [2.415 #2498]
Dikanteny frantsayLe pauvre est un orphelin abandonné par l' argent et les richesses. [2.415 #2498]

Ohabolana 7Kamboty mievina : afa-drofin-tenany ihany. [2.415 #1026, 2.653]
Kamboty mievina, ka afa-drofin-tenany ihany. [2.165 #1910]
Kamboty mievina ka tsy tian-drofy tenany ihany. [2.558 #1600]
Dikanteny frantsayOrphelin qui éternue : il n' y a personne pour lui dire, comme on le fait aux enfants qui éternuent : soit exempt de maladie. [2.415 #1026]
Un orphelin qui éternue est obligé de se faire lui-même un souhait. [2.165]
Fanazavana frantsayQuand un enfant éternue, ses parents qui l'entendent disent aussitôt: "Puisse la maladie t' épargner" ; mais un orphelin doit se tirer d'affaire tout seul. [2.165]
Se disait des malheureux qui n' avaient personne à qui recourir. [2.415 #1026]

Ohabolana 8Kamboty mifampizaha hao ka indrafo hidihidy. [2.558 #1597]

Ohabolana 9Kamboty mihaino kabary : milaza tsy misy mpihaino, manontany tsy ilazan' ny olona. [2.415 #1027, 2.558 #1601, 2.653 #1226]
Dikanteny frantsayOrphelin qui assiste à une réunion où l' on discute : s' il parle, personne ne l' écoute; s' il interroge, personne ne lui répond. [2.415 #1027]
Fanazavana frantsaySe disait des gens sans autorité. [2.415 #1027]

Ohabolana 10Kamboty mivady : ny lahy tsy mamely totohondry, ary ny vavy kosa tsy mandrangotra. [2.415 #1028]
Kamboty mivady : ny lahy tsy mamely totohondry, ny vavy, tsy mandrangotra. [2.558 #1602, 2.653 #1227]
Mivady samy kamboty : ny lahy tsy lozabe, ary ny vavy tsy mitady sampon-javatra. [2.415 #1036, 2.653 #1915]
Mivady samy kamboty, ny lahy tsy lozabe, ny vavy tsy be sampon-kanina. [2.558 #2513]
Dikanteny frantsayDeux orphelins qui se marient : l' homme ne frappe pas sa femme à coups de poing et la femme ne riposte pas par des égratignures. [2.415 #1028]
Deux orphelins qui se marient : l'homme n' est pas méchant et la femme n' est pas insupportable. [2.415 #1036]
Fanazavana frantsayEntre malheureux, il faut s'entendre.,. [2.415 #1028]
Les malheureux doivent s'entraider. [2.415 #1036]

Ohabolana 11Kamboty ny andriana, ny vahoaka no rainy ; kamboty ny vahoaka, ny andriana no rainy. [2.415 #206]
Dikanteny frantsayLe souverain est comme un orphelin soigné par son peuple; le peuple à son tour est comme un orphelin paternellement gouverné par le souverain. [2.415 #206]

Ohabolana 12Kamboty nizihi-kibo, ka nahita havokisana. [2.415 #1029]
Dikanteny frantsayOrphelin qui a le ventre gonflé : il a trouvé à se rassasier. [2.415 #1029]
Fanazavana frantsaySe disait des gens avides et gloutons. [2.415 #1029]

Ohabolana 13Kamboty saro-belomina : itondrana tantely, tambaviana, itondran-kena mivozihi-kibo, omen-tsira, bongo maso, ka tsy hita izay hanaovana azy. [2.558]
Kamboty saro-belomina : itondran-tantely, tambaviana ; itondran-kena, mivozihi-kibo ; omen-tsira, mandoandoa ; ka tsy hita izay hanaovana azy. [2.415 #1030, 2.653 #1229]
Kamboty saro-belomina: omen-tsira, bongo maso; omen-tantely, marary kibo. [2.165]
Kamboty saro-belomina : omen-tsira, mandoandoa, omen-tantely marary kibo. [2.558 #109]
Dikanteny frantsayOrphelin difficile pour la nourriture : on lui porte du miel, il est malade ; on lui donne de la viande, son ventre se gonfle ; on lui donne du sel, il vomit : on ne voit pas comment le traiter. [2.415 #1030]
Un orphelin difficile à élever: on lui donne du sel, il a mal aux yeux; on lui donne du miel, il a mal au ventre. [2.165]
Fanazavana frantsayLes orphelins étaient embarrassants, parce qu'il fallait prendre soin d'eux et remplacer les parents ; se disait aussi de ceux qui n' étaient jamais contents ou repoussaient les offres qu' on leur faisait. [2.415 #1030]

Ohabolana 14Kamboty sarotra iantrana: amidio hiarahan-komana. [2.558 #1590]
Kamboty sarotra iantrana, ka amidio hiarahan-komana. [2.415 #1031, 2.653 #1228]
Dikanteny frantsayOrphelin difficile à secourir : vendons-le pour que nous en mangions ensemble le prix. [2.415 #1031]
Fanazavana frantsaySe disait des malheureux qui étaient exigeants. [2.415 #1031]

Ohabolana 15Kamboty tia toaka: ny haren-dany, ny tena tsy misy mpananatra. [2.415 #1032, 2.653 #1230]
Kamboty tia toaka : tsy ny haren-dany ihany no very, fa ny tenany koa. [2.558 #1591]
Dikanteny frantsayOrphelin qui aime à boire du rhum : ses richesses sont épuisées et il n' y a personne pour le gourmander. [2.415 #1032]
Fanazavana frantsaySe disait des ivrognes et débauchés. [2.415 #1032]

Ohabolana 16Kamboty tsy mba midongy sao lanin' ny velondray aman-dreny ny hanina. [2.558 #1596]

Ohabolana 17Kely kamboty, ka tsy mierim-boavintsy; kely aizana, ka tsy mierin-tarehy. [2.653 #1240]
Kely kamboty ka tsy mierim-boavitsy, kely aizana ka tsy mierin-tarehy. [2.415 #1033, 2.558 #1613]
Dikanteny frantsayOrphelin qui a perdu ses parents de bonne heure, il ne peut pas prétendre avoir le mollet gras ; enfant qui a trop tôt un cadet, il ne peut pas prétendre recevoir des éloges pour sa beauté. [2.415 #1033]
Fanazavana frantsayL' orphelin ne reçoit de soins de personne ; l'enfant qui a trop tôt un cadet, est négligé pour son frère. [2.415 #1033]

Ohabolana 18Ny an-drano reny no mifananatra, ka ny kamboty no hendry aloha. [2.653, 2.415]
Ny an-drano reny no mifananatra, ka ny kamboty no mahazo anatra. [2.653]
Ny an-drano reny no mifananatra, ka ny kamboty no makazo anatra. [2.415]
Ny an-trano reny no mifananatra, ka ny kamboty no mandatsaka am-po. [2.558 #2897]
Dikanteny frantsayCe sont les enfants ayant leur mère au foyer qui se gourmandent réciproquement, et c' est l' orphelin qui en profite et est déjà sage. [2.415 #1038]
Fanazavana frantsayCe proverbe disait le soin que prenaient les orphelins pour se ménager les bonnes grâces. [2.415 #1038]

Ohabolana 19Ny may lamba tsy satry no kamboty. [2.558 #3140, 2.653 #2345]

Ohabolana 20Raha kamboty tsara laoka, ary malahelo ary fady, dia mba isan' ny mpanan-karena ihany. [2.415 #1039, 2.653]
Raha kamboty tsara laoka, ka malahelo àry fady, dia isan' ny mpanana ihany. [2.558 #3589]
Dikanteny frantsayOrphelin qui trouve une bonne nourriture, et malheureux qui ne manque de rien : c' est comme s' ils étaient riches. [2.415 #1039]
Fanazavana frantsayCe proverbe se disait des bonnes aubaines. [2.415 #1039]

Ohabolana 21Raha malahelo tia tombo-tsira, dia mitety ny tsena haleha ; ary raha kamboty raiki-pitia, lany mbamy ny tanimbary. [2.653 #2680]
Raha malahelo tia tombo-tsira, dia mitety tsena haleha ary raha kamboty raiki-pitia, lany mbamin' ny tanimbary. [2.558 #234]

Ohabolana 22Raha ny manan-dray no anarina, dia ny kamboty no mahazo aloha. [2.415 #1040, 2.165]
Raha ny manan-dray no tenenina (anarina) ny kamboty no nahazo aloha. [2.558 #3637]
Dikanteny frantsaySi l' on fait des réprimandes à ceux qui ont un père, ce sont les orphelins qui les reçoivent les premiers. [2.165]
Si on fait des reproches aux enfants qui ont un père, les orphelins les reçoivent les premiers. [2.415 #1040]

Ohabolana 23Salasala ohatra ny kamboty : tsy manoza tanana, zaza veta; manoza, mandany rano. [2.165]
Salasala ohatra ny zaza tsy an-trano-reny : tsy manoza tanana, zaza veta; manoza, mandany rano. [2.165]
Dikanteny frantsayQui ne sait plus que faire comme un orphelin (ou un enfant dont la mère a été divorcée): s' il ne se lave pas les mains, on (la belle-mère) lui dit qu' il est sale; et s' il se les lave, il emploie de l' eau pour rien. [2.165]

Ohabolana 24Toy ny kamboty mivozihi-kibo, ka nahazo ny havokisana. [2.165 #1905]
Toy ny kamboty mivozihi-kibo, ka nomen' Andriamanitra ny fahavokisana. [2.558 #4294]
Toy ny kamboty mivozihi-kibo, nomen' Andriamanitra ny havokisana. [2.415 #57, 2.653 #3204]
Dikanteny frantsayL' orphelin qui a trouvé de quoi remplir son estomac : c' est Dieu qui lui a donné de quoi être rassasié. [2.415 #57]
Pareil à l' orphelin qui a un énorme estomac, il est déjà plus que rassasié. [2.165]
Fanazavana frantsayCertains enfants malgaches ont l'estomac fortement dilaté, et ce fait provient non de suralimentation, mais de maladie. [2.165]
Proverbe analogue au français : aux petits des oiseaux, Dieu donne la pâture. [2.415 #57]

Ohabolana 25Toy ny zanak' omby kamboty. [2.415 #1041]
Dikanteny frantsayL'orphelin est comme le veau privé de sa mère. [2.415 #1041]

Ohabolana 26Tsy kamboty kely, fa kamboty lehibe. [2.415 #1043]
Dikanteny frantsayCelui qui n' est pas orphelin dès son enfance, mais avait un âge assez avancé à la mort de ses parents, connaît les traditions de sa famille et il y est fidèle. [2.415 #1043]
Fanazavana frantsaySe disait de ceux qui connaissaient et respectaient les traditions de la famille. [2.415 #1043]

Ohabolana 27Zaza kamboty miaraka an' efitra, tsipoy mifamelona. [2.415 #3189]
Dikanteny frantsayOrphelins qui voyagent ensemble dans le désert : ils sont comme les perdrix qui vont par groupes et s' aident pour la nourriture. [2.415 #3189]
Fanazavana frantsaySe disait parfois des héritages qui restent dans la famille ; se disait aussi des enfants peu aisés qui se viennent mutuellement en aide. [2.415 #3189]

Fizahan-teny